RedactieGisterenavond werd bekend dat regisseur Michael Apted op 79-jarige leeftijd is overleden. Naast zijn vele film en televisiewerk was Apted ook regisseur van de James Bond-film The World is Not Enough (1999). Voor de negentiende James Bond-film werkte hij samen met James Bond Pierce Brosnan.
Michael David Apted werd op 10 februari 1941 geboren in Ayesbury, ging in Londen naar school en studeerde rechten en historie aan de beroemde Cambridge universiteit. Apted kwam voor het eerst in de wereld van televisie terecht als onderzoeker voor de Granada Television in Manchester. Daar begon hij aan de documentaire Up.
Up
In die baanbrekende serie bezocht Apted een groep van veertien Britse kinderen om de zeven jaar, te beginnen op hun veertiende, in 1970. De bedoeling was over een lange periode een dwarsdoorsnede van de Britse maatschappij te presenteren. De latere edities regisseerde hij zelf. In diverse interviews noemde hij dat deze bijzondere documentaire het belangrijkste is wat hij in zijn leven gedaan had.
Van de Up series verschenen acht delen; 7 plus Seven (1970), 21 up (1977), 28 up (1984), 35 up (1991), 42 up (1998), 49 up (2005), 56 up (2012) en 63 up (2019). Helaas kan Apted de hoofdpersonen niet verder volgen. We hopen dat iemand anders het stokje van hem overneemt.
Tijdens zijn werk bij Granada Television kreeg hij de mogelijkheid om een aantal episodes van Coronation Street te regisseren. Met een van de schrijvers, Jack Rosenthal, zou hij later nog vaker samenwerken. Nog vele documentaires zouden de revue passeren.
In 1972 waagt hij zich als regisseur voor het eerst in de filmwereld met The Triple Echo. De films die hij daarna maakt kunnen we niet in het lijstje van blockbusters zetten. Maar dat is ook nooit zijn bedoeling geweest. Vele films en documentaires van Apted ging over maatschappelijke vraagstukken.
Het grote werk
Dian Fossey was wereldberoemd. Deze Britse etholoog en mammaloog bestudeerde jarenlang gorilla’s in de regenwouden van Rwanda. Haar werk is vergelijkbaar met dat van Jane Fossey, al focuste zij zich op chimpansees. Het boek van Fossey getiteld Gorrilas in The Mist: The Adventure of Dian Fossey (1988) werd postuum verfilmd. Het was Michael Apted die in 1988 de Amerikaanse actrice Sigourney Weaver nog beroemder maakte. Twee jaar eerder speelde ze haar eerste grote rol als Ripley in Aliens (1986).
Films als Thunderhart (1992) met Val Kilmer (drie jaar later kroop hij in huid van Batman in Batman Forever, 1995), Nell (1994) met Jodie Foster en Liam Neeson en Extreme Measures (1996) met Hugh Grant, Gene Hackman en Sarah Jessica Parker maakten Michael Apted alleen maar groter.
The World is Not Enough
Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat Micheal Apted wordt gevraagd om de negentiende James Bond-film The World is Not Enough te regisseren. Daarvoor heeft hij met 35 up en 42 up vele prijzen gewonnen. De film krijgt een sterke cast mee. Pierce Brosnan is uiteraard James Bond, Sophie Marceau de Bondgirl/schurk Elektra King en Robert Caryle mag zijn Schotse accent inzetten om schurk Renard te spelen. Over de keuze voor Denise Richards zijn de meningen duidelijk verdeeld.
The World is Not Enough is een onderhoudende bij vlagen sterke James Bond-film. Het is gedurfd om een pre title sequence langer dan tien minuten te laten duren. Toch verveeld deze geen enkel moment. Wie geniet er niet van een spannende achtervolging over de Thames in Londen pal voor The Houses of Parliment?
Micheal Apted durfde het aan om de film een donker randje mee te geven. Kan jij je herinneren wanneer James Bond in koelen bloede een vrouw waar hij eigenlijk medelijden mee heeft vermoord? Ook Dame Judi Dench heeft in deze film een belangrijke rol. De Britse actrice heeft veel scènes en tekst. Meer dan haar voorgangers voor haar ooit hadden. Pas in Skyfall (2012) wordt M weer echt belangrijk.
“The World is Not Enough is de beste Bond-film.”
Vaste lezers van deze website moeten deze zin bekend voorkomen. De negentiende James Bond-film is voor redacteur Jorrit zijn favoriet. Dat komt voor een deel door Pierce Brosnan, die hij hierin het best vindt spelen, het verhaal, de personages maar vooral door de keuzes van Micheal Apted. Ook het feit dat dit de eerste Bond-film was die Jorrit in de bioscoop zag speelt uiteraard mee.
Apted durfde het volgens Jorrit aan om van James Bond een spion en actieheld te maken. De Pierce Brosnan Bond een is een actieheld. Er worden in de Brosnan-films enorm veel dingen opgeblazen. Brozzas Bond vliegt over het scherm van hot naar her.
Denk maar aan Alec zijn basis; “I’m invincible!” in GoldenEye (1995), de stealth boat van Carver uit Tomorrow Never Dies (1997) en het enorme mijnenveld in de gedemilitariseerde zone in Die Another Day (2002).
In The World is Not Enough zijn het de parahawks, luchtballon, Q-Boat, basis in Azerbeidzjan, pijplijn en Carviar Factory die voor enorme explosies zorgen. De film zit ook vol humor, prachtige locaties en voertuigen.
Apted na de Bond-film
Na The World is Not Enough is het voor Micheal Apted nog lang niet klaar. In 2001maakt hij Enigma met Kate Winslet en Dougray Scott in de hoofdrol. Het is Winslet die twee jaar later de rol van haar leven in Titanic speelt. Scott is rond 2006 in de race om James Bond te worden. De film gaat, zoals de titel al verklapt, over de Duitse Enigma codeermachine uit de Tweede Wereldoorlog.
Amazing Grace regisseert Apted in 2006. De film met Ioan Gruffudd in de hoofdrol heeft een nog jonge Benedict Cumberbatch in de bijrol. De up series blijven een deel van Michael Apted bepalen. 49 up en 56 up worden wederom goed gewaardeerd.
Tussen 2013 en 2016 regisseert Apted negen afleveringen van de Amerikaanse tv serie Masters of Sex. Een dramaserie over de seksuele revolutie in de jaren zestig en zeventig. Micheal Sheen en Lizzy Caplan spelen de hoofdrollen. Vorig jaar levert Apted zijn laatste project af. In 63 up zien we de veertien hoofdpersonen uit de series in hun drieënzestigste levensjaar terug.
Michael Apted is 79 jaar geworden.
Jorrit van der Valk
Gosse Drent
Reageren